Stimuleren van zelfredzaamheid met ‘eisend helpen’

Wanneer een leidinggevende een medewerker alleen steunt zonder te sturen op doelen of resultaten (dit gebeurt vaak bij zelfsturende teams en noemen we laissez faire of meehuilen) voelt dat op korte termijn misschien goed. Maar het helpt de medewerker op de langere termijn niet om het probleem op te lossen. Vaak ontstaat er een onduidelijke situatie waarin niemand de verantwoordelijkheid voelt of neemt. Bovendien kan jouw geduld, als je te lang mee veert, opeens opraken. Je raakt geïrriteerd en je kunt dan gaan eisen (pushen) dat er nu echt iets moet gaan gebeuren. Het omgekeerde kan ook; je stuurt alleen op resultaat en wilt dat de medewerker direct verandert. En als hem dat niet bevalt, vind je eigenlijk dat hij maar op moet stappen. Ook dat is natuurlijk geen oplossing voor het probleem.

Eisend helpen
De middenweg is ‘eisend helpen’ of ‘helpend eisen’. Deze leiderschapsstijl is een manier om invloed uit te oefenen op je medewerker. Hierbij daag je de medewerker uit om zelf na te denken over hoe hij zijn probleem aan kan pakken, maar faciliteer je hem ook. Daarbij sta je als leidinggevende naast hem door hem te helpen maar ook boven hem door eisen te stellen.

Leiders met een ‘eisend helpende’ stijl nemen zichzelf serieus en bespreken vanaf begin af aan hun verwachtingen met hun medewerker.

Eisend helpen vraagt om een leiderschapsstijl die authentiek en transformationeel is. Uit onderzoek weten we dat dit een positief effect heeft op de bevlogenheid en mentale weerbaarheid van medewerkers en zorgt voor minder burn-outs. Maar wanneer is jouw leiderschapsstijl nu authentiek en transformationeel? Hieronder vind je de kenmerken.

Kenmerken van een authentieke leiderschapsstijl

• Je bent duidelijk in je normen en waarden
• Je bent jezelf
• Je bent gericht op de kwaliteit van de medewerkers
• Je bent transparant in denken en handelen
• Je zegt wat je doet en doet wat je zegt

Kenmerken van een transformationele leiderschapsstijl

• Je bent inspirerend en motiverend
• Je focust op een toekomst die beter is dan het heden
• Je hebt veel vertrouwen in je medewerkers

Authentiek en transformationeel leiderschap gaat over dat je enerzijds duidelijk bent over waar jij voor staat en wat jouw normen en waarden zijn en anderzijds dat je vertrouwen hebt in de kwaliteiten van je medewerkers en hen wilt inspireren vanuit een overtuigende visie. Met deze leiderschapsstijl kun je ‘eisend helpen’. Hiermee beïnvloed je een proces in de door jouw gewenste richting, zonder gebruik te maken van macht vanuit je functie of positie. Doel hiervan is dat je medewerker zijn opvattingen of gedrag verandert.

Concrete tips
Als je als leidinggevende wilt werken aan een ‘eisend helpende’ leiderschapsstijl, dan zijn dit drie concrete tips:

• Herken en erken verbaal en non-verbaal de emoties van je medewerker
• Vraag wat de medewerker nodig heeft om de afgesproken doelen te halen
• Geef duidelijk de eigen grenzen en die van de organisatie aan

Natuurlijk moet je ook rekening houden met wie je voor je hebt. De meer perfectionistische medewerker zal je meer moeten beschermen en de vermijdende medewerker heeft misschien meer aansporing nodig. Het blijft dus belangrijk dat je je medewerker kent en weet wat de persoonlijke hulpbronnen van iemand zijn. Deze vind je terug in het spiraalmodel. Meer informatie over het spiraalmodel vind je hier.