Verzuim voorkomen met de RI&E

De RI&E is een vragenlijst waarmee de arbeidsrisico’s die in je bedrijf spelen, in kaart worden gebracht. Deze wordt meestal opgesteld door de werkgever, samen met de preventiemedewerker of de arbocoördinator. De ondernemingsraad heeft instemmingsrecht op de RI&E en moet dus akkoord gaan met de inhoud ervan. Dat is niet voor niets, want medewerkers spelen een belangrijke rol bij het voorkomen van onveilige situaties en verzuim. Ook zijn ze goed op de hoogte van wat er op de werkvloer speelt.

In artikel 5 van de Arbowet staat dat bedrijven moeten inventariseren welke risico’s het werk en de werkomgeving met zich meebrengen. Ook is het verplicht om een plan van aanpak te maken. In het plan staat wat eerst gedaan moet worden en de termijn waarbinnen dat geregeld moet zijn. Vaak worden de grootste risico’s het eerst aangepakt. Groot kan betekenen dat het risico ernstig is (explosie- en valgevaar) en dat er veel medewerkers bij betrokken zijn. Maar ook uitval door burn-out kan een groot risico zijn dat veel medewerkers raakt. Bijvoorbeeld als er sprake is van hoge werkdruk en ongewenst gedrag. 

De RI&E en het plan van aanpak moeten volledig zijn en actueel. Dus als er iets verandert –bijvoorbeeld een reorganisatie, verhuizing of overname– dan kan het zijn dat er ook iets verandert in de risico’s en is het tijd om de RI&E aan te passen.

Voor jou als leidinggevende is het belangrijk dat je weet welke risico’s je medewerkers lopen bij het uitvoeren van hun werkzaamheden. Misschien lijkt dat niet zo spannend omdat je in een kantooromgeving werkt, maar ook dan kan werk risicovol zijn, denk aan hoge werkdruk of verkeerd of te lang zitten bij computerwerk. Als je medewerkers hoge werkdruk ervaren en je neemt geen maatregelen om dit aan te pakken, heb je kans dat ze overspannen raken en zich ziek melden.

Beheersing van de risico’s voorkomt dus verzuim. Bovendien vind je in de RI&E ook welke medewerkers extra veel risico lopen. Denk aan jongeren en zwangere medewerksters, maar ook aan stagiairs of uitzendkrachten. Een medewerker die onervaren is of minder routine heeft, ziet gevaar misschien minder snel of heeft moeite met agressief gedrag van klanten of cliënten. Als je dat weet, kun je extra toezicht of begeleiding regelen. Zo voorkom je gezondheidsklachten en zorg je dat medewerkers langer gezond hun werk kunnen doen.

Zorg dus dat je op de hoogte bent van de inhoud van de RI&E. Het is meer dan een verplicht document, het geeft je een overzicht van de meest voorkomende arbeidsrisico’s in jouw organisatie. Je kunt het gebruiken om ziekteverzuim van jouw medewerkers te verminderen of zelfs te voorkomen. In het plan van aanpak kunnen bovendien actiepunten voor jou en je afdeling staan. Als hoge werkdruk bijvoorbeeld een risico is, kan een van de maatregelen zijn dat medewerkers alleen mogen overwerken als het strikt noodzakelijk is en dat ze voldoende pauze moeten nemen. Het is dan goed als je dit met je medewerkers bespreekt, zodat je ook kunt uitleggen waarom het belangrijk is dat zo’n maatregel wordt opgevolgd.