Als een medewerker mentaal weerbaar is, betekent dit dat hij de veerkracht heeft om tegenslagen op te vangen. Er zijn flink wat theorieën rondom mentale weerbaarheid, die eigenlijk allemaal zeggen dat een hoger energieniveau en positieve emoties je mentaal weerbaarder maken. Daarbij spelen zogenaamde persoons- en werkgebonden hulpbronnen een belangrijke rol.
Persoonlijke hulpbronnen, ook wel psychologisch kapitaal genoemd, zijn:
Onder werkgebonden hulpbronnen verstaan we:
Zijn deze hulpbronnen voldoende aanwezig, maak je er voldoende gebruik van en spelen er niet teveel kwetsbaarheidsfactoren –zoals perfectionisme, aanleg voor een depressie of een slechte werksfeer– dan ben je mentaal weerbaar.
Mentale weerbaarheid kan helpen een burn-out te voorkomen. Het blijkt namelijk dat medewerkers die over voldoende persoonlijke en werkgebonden hulpbronnen beschikken, meer energie hebben en meer positieve emoties ervaren. Met andere woorden: zij raken eerder bevlogen i i Bevlogen Bevlogen medewerkers zijn o.a. energiek, betrokken en halen voldoening uit hun werk en zijn daardoor productiever . Omgekeerd hebben medewerkers die hoge werkdruk voelen of een slechte werksfeer en een gebrek hebben aan hulpbronnen, minder energie en meer negatieve emoties: ze voelen zich minder betrokken bij het werk en lopen daardoor meer risico burn-out te raken of depressieve klachten te ontwikkelen.
In het spiraalmodel van Rob Hoedeman zie je de samenhang tussen hulpbronnen, positieve emoties, kwetsbaarheidsfactoren, negatieve emoties, energieverlies en afstand tot het werk.
Investeren in de hulpbronnen (de blauwe pijltjes omhoog) is dus de manier om de mentale weerbaarheid van een medewerker te vergroten. En hoewel je als leidinggevende vooral invloed op de werkgebonden hulpbronnen hebt, kun je jouw medewerker zeker ook ondersteunen bij de ontwikkeling van de persoonsgebonden hulpbronnen.
Als je zorgt voor voldoende steun in de vorm van samenwerking en waardering, ervaart iemand meer positieve emoties. Bovendien dragen de aanwezigheid van onder andere competenties en uitdaging bij aan iemands zelfeffectiviteit. Als leidinggevende kun jij bij uitstek jouw medewerkers stimuleren en motiveren om hiermee aan de slag te gaan. Nog mooier is het als jij hier voor jezelf ook actief mee bezig bent en blijft. Zo vorm je een rolmodel voor de mensen om je heen.
Om in kaart te brengen hoe jouw medewerkers ervoor staan en waar er ruimte voor verbetering is, kun je samen met hen de volgende vragen doorlopen:
Met de antwoorden kunnen jullie samen kijken wat de medewerker nodig heeft, wat hij zelf kan doen en waar jij kunt ondersteunen. Uiteraard niet als eenmalige exercitie, maar als onderdeel van de gesprek ken die je regelmatig met je medewerkers voert.
Goed voorbeeld doet goed volgen. Als jij als leidinggevende kunt laten zien dat jij je eigen hulpbronnen op orde hebt en houdt, zien anderen direct welk nut dit heeft. Zo kun je met deze tips jouw mensen helpen hun mentale weerbaarheid te vergroten.
Als leidinggevende wil je graag dat je mensen wendbaar en weerbaar zijn, zodat ze goed om kunnen gaan met nieuwe uitdagingen en of tegenslagen. Investeren in het psychologisch kapitaal van je medewerkers loont de moeite. In dit artikel leggen we uit waar we het dan over hebben en hoe je dat doet.
Lees meerDoor de vergrijzing en het opschuiven van de AOW-leeftijd, moeten medewerkers langer doorwerken. Je hoort dan ook vaak dat duurzame inzetbaarheid steeds belangrijker wordt. Maar wat houdt dat nu precies in een ‘duurzaam inzetbare medewerker’? En wat kun jij daar als leidinggevende in betekenen?
Lees meer