Mijn medewerker heeft een burn-out, wat houdt dat in en hoe ga ik er mee om?

Een burn-out wordt gezien als een ernstige stressgerelateerde psychische aandoening waarbij een medewerker meer dan een half jaar overspannen is en hierdoor uitgeput.

Burn-out klachten zijn:

• Extreme lichamelijke en geestelijke vermoeidheid
• Verminderde cognitieve vaardigheden, zoals concentratieverlies, geheugenproblemen, van de hak op de tak gaan
• Moeite om emoties te reguleren, bijvoorbeeld snel huilen of prikkelbaar zijn
• Mentale afstand nemen, geen interesse meer hebben in anderen
• Somber, lusteloos en zelfs depressief
• Een machteloos gevoel, alsof er geen grip meer op de situatie en de controle verliest
• Het lukt niet meer om gewone zaken op te kunnen pakken
• Eventuele fysieke klachten zoals hoofdpijn, buikpijn, duizeligheid, hartkloppingen en pijn op de borst

Een burn-out ontstaat doordat een medewerker lange tijd (werk)stress heeft gehad, het niet lukt om met deze spanning om te gaan en hiervan te herstellen. Door de langdurige stress raken het zenuwstelsel en de hormoonhuishouding ontregeld. Hierdoor ervaart iemand steeds meer stressgerelateerde klachten en vermoeidheid. Net zolang tot iemand niet meer kan functioneren en niet meer inzetbaar is. Duurt dit minimaal een halfjaar, dan spreken we van een burn-out.

Dit filmpje van het CSR centrum geeft duidelijk weer hoe het stress systeem werkt, met het effect van langdurige stress en herstel op stressklachten en een burn-out. In de whitepaper burn-out van het Nederlands Instituut van Psychologen (NIP) zijn de verschillende fases naar burn-out visueel weergegeven is op pagina 8 en 9.

Het gemiddelde verzuim bij een burn-out is 242 dagen. Dat is niet niks en trekt een grote wissel op zowel jouw team, als je medewerker. Als leidinggevende wil je dit dan ook voorkomen. Alert zijn op stress-signalen, deze leren herkennen en bespreken, kunnen helpen een burn-out voorkomen. In dit artikel lees je hier meer over.

Een medewerker met een burn-out kan het beste worden doorverwezen naar een geregistreerde gezondheidszorg (GZ) psycholoog. Dit kan de huisarts of bedrijfsarts adviseren. Hoe sneller de behandeling start, hoe beter het is en hoe groter de kans op een goede re-integratie op het werk. De behandeling doheid-van-je-medewerkers-vergroten-zorgorloopt vaak de volgende fasen (Bron: Stecr richtlijn):

19 – 24% van de medewerkers met een burn-out valt binnen anderhalf jaar na betermelding terug. Meestal door problemen die niet structureel zijn opgelost. Als leidinggevende sta je dicht bij de medewerker en ben je als geen ander in staat dit soort dingen (positief) te beïnvloeden. Blijf dan ook het goede gesprek voeren, vraag minimaal maandelijks hoe het gaat en waar de medewerker nog hulp bij nodig heeft. En komen jullie ergens niet uit? De bedrijfsarts, arboverpleegkundige of praktijkondersteuner bedrijfsarts staan klaar om mee te denken over de behandeling en re-integratie van de medewerker.

• De whitepaper burn-out van het Nederlands Instituut van Psychologen (NIP, 2020) legt het begrip ‘burn-out’ uit en de oorzaken hiervan. Daarnaast geeft het inzicht in de verschillende fases en kantelpunten van burn-out met lichamelijke, emotionele, cognitieve en gedragskenmerken bij elke fase (p. 8-9)
• Het boek Van burn-out naar veerkracht – een leidraad voor leidinggevenden, geschreven oor bedrijfsarts Rob Hoedeman, geeft ook helder inzicht in hoe burn-out ontstaat, behandeld en voorkomen kan worden.